గాంధీజీ కధలు - 20:-సి.హెచ్.ప్రతాప్

 భారతదేశ స్వాతంత్ర్య పోరాట నాయకుడిగా గాంధీజీ చరిత్రలో నిలిచినా, ఆయన సత్యాగ్రహ సిద్ధాంతానికి పునాది పడింది మాత్రం దక్షిణాఫ్రికాలోనే. 1893వ సంవత్సరంలో ఒక న్యాయవాదిగా అక్కడికి వెళ్లిన మోహన్ దాస్ కరంచంద్ గాంధీ, అక్కడ తాను స్వయంగా ఎదుర్కొన్న జాతి వివక్ష మరియు తోటి భారతీయులపై జరుగుతున్న అన్యాయాలను చూసి చలించిపోయారు. ఈ అన్యాయాలకు వ్యతిరేకంగా పోరాడటానికి ఆయన ఎంచుకున్న అహింసా మార్గమే, ప్రపంచానికి మహాత్మాను పరిచయం చేసింది.
గాంధీజీ జీవితాన్ని మలుపు తిప్పిన తొలి సంఘటనలలో ఒకటి, పీటర్‌మారిట్జ్‌బర్గ్ రైలు సంఘటన. డర్బన్ నుండి ప్రిటోరియాకు రైలులో ప్రయాణిస్తున్నప్పుడు, మొదటి తరగతి ప్రయాణానికి టికెట్ ఉన్నప్పటికీ, ఒక తెల్లజాతి ప్రయాణికుడు అభ్యంతరం చెప్పడంతో, గాంధీజీని రైలు నుండి బలవంతంగా గెంటివేశారు. ఆ చలి రాత్రి రైలు కేంద్రంలో ఒంటరిగా కూర్చున్న గాంధీజీ, కేవలం తన వ్యక్తిగత అవమానాన్ని పక్కన పెట్టి, దేశమంతటా భారతీయులు అనుభవిస్తున్న జాతి వివక్షకు వ్యతిరేకంగా పోరాడాలని గట్టిగా నిశ్చయించుకున్నారు. ఆ క్షణంలోనే ఆయన సత్యాగ్రహ సిద్ధాంతానికి బీజాలు పడ్డాయి.
దక్షిణాఫ్రికాలో భారతీయుల పట్ల జరుగుతున్న వివక్షకు వ్యతిరేకంగా పోరాడే క్రమంలో, గాంధీజీ తన తాత్వికతకు, నైతికతకు ఒక ఆచరణాత్మక వేదికను సృష్టించాలని నిర్ణయించుకున్నారు. దీని ఫలితమే 1904వ సంవత్సరంలో స్థాపించబడిన ఫినిక్స్ స్థావరం. డర్బన్ దగ్గర స్థాపించబడిన ఈ కేంద్రం, గాంధీజీ యొక్క సమానత్వం, సహజీవనం, స్వావలంబన వంటి సిద్ధాంతాలకు ఒక ప్రయోగశాలగా మారింది. ఫినిక్స్ స్థావరంలో, గాంధీజీ మరియు ఆయన అనుచరులు, కులం, మతం, జాతి అనే భేదాలు లేకుండా సామూహికంగా జీవించారు. ప్రతి ఒక్కరూ తమ సొంత పనిని తామే చేసుకునేవారు—వ్యవసాయం చేయడం, ముద్రణ పనులు, విద్య నేర్చుకోవడం వంటివన్నీ వారే చేసేవారు. గాంధీజీ ఉద్దేశం, ఈ స్థావరం ద్వారా సామాజిక న్యాయం మరియు ఆర్థిక స్వేచ్ఛను పొందవచ్చని నిరూపించడమే. ముఖ్యంగా, సాధారణ జీవనం మరియు మానసిక శక్తి ద్వారా అన్యాయాన్ని ఎలా ఎదుర్కోవచ్చో ఇక్కడ శిక్షణ ఇచ్చారు.
దక్షిణాఫ్రికా ప్రభుత్వం ఆసియా నమోదు నిబంధన వంటి అన్యాయ చట్టాలను ప్రవేశపెట్టినప్పుడు, దానికి వ్యతిరేకంగా గాంధీజీ సత్యాగ్రహం అనే నూతన పోరాట మార్గాన్ని ప్రారంభించారు. సత్యం కోసం పట్టుబట్టడం అనే అర్థాన్నిచ్చే ఈ పోరాటం అహింసా మార్గంలో సాగింది. సత్యాగ్రహులు అన్యాయమైన నిబంధనలను ఉల్లంఘించారు, జైలుకు వెళ్లారు, కానీ ఎప్పుడూ హింసను ఆశ్రయించలేదు. ఈ పోరాటంలో అపారమైన కష్టాలను, అవమానాలను ఎదుర్కొన్నప్పటికీ, గాంధీజీ యొక్క దృఢ సంకల్పం మరియు నైతిక శక్తి ముందు విదేశీ పాలకులు తలవంచక తప్పలేదు.
గాంధీజీ తన జీవితంలో అత్యంత విలువైన పాఠాలను, పోరాట పద్ధతులను దక్షిణాఫ్రికాలోనే నేర్చుకున్నారు మరియు పరీక్షించారు. ఆయన జీవితంలో అత్యంత కీలకమైన అంశాలు – అన్యాయాన్ని ఎదుర్కోవడానికి శారీరక శక్తి కంటే నైతిక శక్తి గొప్పదని నిరూపించే అహింస; ఫినిక్స్ స్థావరంలో భేదాలు లేకుండా జీవించడం ద్వారా సామాజిక సమత్వాన్ని ఆచరించడం; మరియు తన పోరాటాన్ని ప్రజలకు చేరవేయడానికి ఇండియన్ ఒపీనియన్ వంటి పత్రికలను ఉపయోగించడం వంటివి ఇక్కడే రూపుదిద్దుకున్నాయి. దక్షిణాఫ్రికాలో గాంధీజీ చేసిన పోరాటం, ఆయన భారతదేశానికి తిరిగి వచ్చిన తర్వాత, స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో అనుసరించిన ప్రతి వ్యూహానికి, మరియు ఆయన వ్యక్తిత్వానికి పునాదిగా నిలిచింది. ఈ పోరాటమే ఆయన్ని న్యాయవాది నుండి ప్రపంచ మార్గదర్శిగా మార్చింది.