గాంధీజీ కధలు - 23:-సి.హెచ్.ప్రతాప్

 1888లో గాంధీ లండన్‌ ప్రయాణం ప్రారంభమైంది. చిన్న వయసులోనే విదేశీ నేల మీద అడుగుపెట్టిన ఆయనకు అది కొత్త ప్రపంచం. దుస్తులు, ఆహారం, ఆచారాలు — అన్నీ ఆయనకు విచిత్రంగా అనిపించాయి. మొదట్లో పాశ్చాత్య సంస్కృతిని అనుకరించేందుకు ప్రయత్నించాడు. సూట్లు కుట్టించుకున్నాడు, టై కట్టాడు, టోపీ పెట్టుకున్నాడు. ఒక దశలో నాట్యపాఠశాలలో చేరి, వాయిద్యపాటలలో ఆసక్తి చూపాడు. కానీ మనసు మాత్రం శాంతి పొందలేదు. లోపల ఏదో వెలితి, అసౌకర్యం కమ్ముకుంది.
ఆంగ్ల సమాజంలోని విలాస జీవనం ఆయనకు ఆకర్షణగా కనిపించినప్పటికీ, అది తన మూల విలువలకు విరుద్ధమని త్వరలో గ్రహించాడు. అక్కడి మాంసాహార ఆహారం తినడం మొదట ప్రయత్నించాడు కానీ మనసు ఒప్పుకోలేదు. తల్లి ఇచ్చిన వ్రత ప్రతిజ్ఞ గుర్తొచ్చింది — మాంసాహారం తినకూడదు, మద్యాన్ని తాకకూడదు, స్త్రీలను దుర్వ్యవహరించకూడదు. ఆ తల్లి మాటలే ఆయనకు మార్గదర్శక దీపమయ్యాయి. అప్పుడు ఆయన ‘Vegetarian Society’ లో చేరి, ఆహార నియమాల వెనుక ఉన్న తాత్వికతను అధ్యయనం చేశాడు.
లండన్‌ జీవితం గాంధీకి రెండు ప్రపంచాల మధ్య సమతుల్యత సాధనగా మారింది. ఒకవైపు ఆధునిక ఆలోచన, శాస్త్రీయ దృష్టి, న్యాయవిజ్ఞానం నేర్చుకుంటూ ఉండగా, మరోవైపు భారతీయ ఆత్మను, నైతిక విలువలను కాపాడుకోవడం ఆయన ప్రధాన కర్తవ్యం అయ్యింది. పాశ్చాత్యుల స్నేహబంధంలోనూ, ఆయన తన వినయాన్ని, ఆత్మ నియంత్రణను కోల్పోలేదు.
ఆయన చిన్న గదిలో భగవద్గీత, బైబిల్‌, టోల్స్టాయ్‌ రచనలు సమానంగా నిలిచేవి. అక్కడే ఆయన సత్యం, ధర్మం, త్యాగం అనే విశ్వ విలువలను చదివి, ఆలోచించి, తన మనసులో నాటాడు. లండన్‌ వీధుల మీద నడుస్తూ ఆయనకు ఒక ప్రశ్న ప్రతిధ్వనించింది — “ఆధునికతను స్వీకరించడంలో తప్పు లేదు, కానీ మన మూలాలు కోల్పోవడమే అసలైన నష్టం.”
ఆ మూడు సంవత్సరాలు ఆయనకు బాహ్య విద్యకన్నా అంతర జ్ఞానం ఎక్కువగా నేర్పించాయి. గాంధీ భారతీయుడిగా పుట్టి, ఆంగ్ల విద్యతో మలచబడ్డాడేమో కానీ, ఆత్మ మాత్రం భారతదేశ మట్టిలోనే స్థిరమై ఉంది. లండన్‌ జీవితం ఆయనను ఒక సమతుల్య వ్యక్తిగా తీర్చిదిద్దింది — సంస్కృతుల మధ్య వంతెనగా నిలబెట్టింది. పాశ్చాత్య నాగరికతను అర్థం చేసుకున్న భారతీయుడు, కానీ తన ఆత్మను పాశ్చాత్య ప్రభావాలకు అమ్ముకోని సంస్కారి — అటువంటి గాంధీ ఆ లండన్‌ రోజుల్లో రూపుదిద్దుకున్నాడు.