MOLAKA--మొలక

అబ్బో!! ఎన్ని ఆటలో!!!-- జ్యోతి వలబోజు --ఆటలు మనిషికి ఉత్తేజాన్ని ఇస్తాయి. మానసికంగానూ, శారీరకంగానూ కూడా ఉత్సాహాన్ని కలిగిస్తాయి. కాని ఈ రోజుల్లో పిల్లలకు ఆటలకు అస్సలు టైం ఉంటుందా? పుట్టగానే స్కూల్లో రిజిస్టర్ చేయించాలి. రెండేళ్లు నిండగానే స్కూల్లో వేయాలి. ఇక చదువుల పరుగు మొదలు. మాటలు కూడా రాని పసివారు మార్కుల కోసం కష్టపడుతున్నారు. అన్ని స్కూళ్లలో ఆటలకు ప్రత్యేకమైన ఏర్పాట్లు, సదుపాయాలు ఉంటున్నాయో లేదో. ఈ రోజుల్లో ఎక్కువగా వినిపించేది,కనిపించేది క్రికెట్టు, ఆనంద్ గెలిస్తే చదరంగం, లేదా బ్యాడ్మింటన్. పిల్లలకైతే చిన్ని చిన్ని వీడియో గేమ్స్, కంప్యూటర్ గేమ్స్, లేదా మొబైల్ గేమ్స్. ఇవేనా ఆటలంటే. ఆఫీసు నుండి అలసి వచ్చిన మా అమ్మాయి అలసట తీరడానికి తన మొబైల్ లో ఏదో గేమ్ ఆడుతుంటే చూసి నాకు కలిగిన ఆలొచనలే ఈ టపా.1. చిన్నగా ఉన్నప్పుడు తన పనిలో అడ్డం పడకుండా ఉండటానికి అమ్మ కాగితంతో బాల్ చేసి దానికి దారం చుట్టి ఇచ్చేది. నిజం బాల్ ఐతే దెబ్బలు తగులుతాయి. లేదా ఇంట్లో వస్తువులు పగలొచ్చు కదా. అప్పట్లో ఈ క్యారీబ్యాగులు గట్రా లేవు. దుకాణంలో ఏది కొన్నా పేపర్లో పొట్లం కట్టి దారం చుట్టి ఇచ్చేవారు. ఎక్కువ బరువు ఉంటే సంచీలు ఉండేవి లెండి. ఆ కాగితాలు, దారాలు ఇలా పనికొచ్చేవన్నమాట.2. మా తమ్ముళ్లయితే బయట ఆడుకోవడానికి వెళ్లేవారు, నాకు అమ్మాయిలు ఎక్కువగా స్నేహితులు ఉండేవారు కాదు మొదటినుండీ. అంతలా ఐతే మా తమ్ముళ్లు, వాళ్ల స్నేహితులతోనే ఆడుకునేదాన్ని. ఒక్కదాన్ని ఉంటే ఎక్కువగా ఆడుకునేది గచ్చకాయలు. ఎక్కడ నున్నటి రాళ్లు కనపడినా ఎత్తుకొచ్చేయడమే నా పని. వాటిని నునుపు చేసి ఒకే సైజులో తయారు చేసుకుని గచ్చకాయలు ఆడుకునేదాన్ని. అప్పుడప్పుడు మా అమ్మ కూడా నాతో కలిసేది. లేదా ఎవరైనా చుట్టాల అమ్మాయిలు. అసలైతే గచ్చకాయలు చెట్టు మీది కాయలు. కాని అవి సిటీలో ఎక్కువగా దొరికేవి కాదు. అందుకే రాళ్లతో ఆడుకోవడం. ఈ గచ్చకాయలతో ఎన్నో రకాల ఆటలు మా అమ్మమ్మ నేర్పించింది.3. ఇక స్కూళ్లో బోర్ కొడితేనో, టీచర్ రాకుంటేనో ఇద్దరు ముగ్గురు ... ఇంకా ఎక్కువమంది కూడా ఒక చోత చేరి ఆడుకునే ఆట Name, Place, Animal and Thing ఒకే అక్షరంతో అందరూ ఇవన్నీ రాయాలి. ఆటకు ఆట, చదువుకు చదువు అయ్యేది. కొత్త పదాలు కూడా తెలిసేవి. ఎవ్వరితో కలవని పదం రాస్తే ఐదు మార్కులు. ఇలా చివర్లో గెలిస్తే ఎంత ఆనందమో. కాని నోట్‌బుక్ లోని పేపర్లు చింపాల్సి వచ్చేది. తర్వాత ఎవ్వరికీ కనపడకూడదు కదా.4. ఇది అందరికి తెలిసిన ఆటే మూడు నిలువు, అడ్డం గళ్లు గీసి చుక్కలు, నక్షత్రాలు పెట్టి ఆడుకునే ఆట. త్వరగా అవుతుంది. కాని తెలివి ఉపయోగించే ఆట. ఇలా పేజీ నిండా గీతలే.. 5. ఇప్పుడు పిల్లలకు స్కూలు ఉన్నా లేకున్నా ఒకటే. ఆదివారాలు కూడా ఖాళీగ ఉండనివ్వకుండా చేస్తున్నాయి ఈనాటి చదువులు. శనివారం సగంపూట బడులు అయ్యాక పిల్లలకు ఆటవిడుపుగా ఉండేది. కాని ఆదివారం త్వరగా గడిచేది కాదు. స్కూలు వర్క్ అంతా శనివారం సాయంత్రమే ఐపోయేది. అప్పుడు టీవీలు లేవు, రేడియో వినడం అంత అలవాటు లేదు. చందమామ , కథల పుస్తకాలు గంటలో చదవడం ఐపోయేది. ఏం చేయాలో తోచక ఇంట్లో ఏదో ఒక ఖాళీ పూల కుండీ తీసుకుని మట్టి అంతా పెళ్లగించి అమ్మనడిగి త్వరగా మొలిచేది మెంతులు అని తెలుసుకుని అవి అందులో వేసి నీళ్లు పోసి మరుసటిరోజు నుండే చెట్లు ఎప్పుడొస్తాయా అని ఎదురుచూడడం. కాని రెండోరోజు పొద్దున్న లేచి మొహం కూడా కడుక్కోకుండా వెళ్లి చూస్తే చిన్ని చిన్ని మొలకలు కనిపించేవి. అప్పుడెంత సంతోషమో. అవి చాలా త్వరగా పెద్దవవుతుంటే చూసి మురిసిపోవడం. అమ్మ కొనే ఆకుకూర మేము పెంచాము అని. చిన్ని కుండీలోని ఆ మెంతి చెట్లను చూస్తుంటే ఏదో పదెకరాలా వరితోట ఆసాముల్లా ఫీల్ అయ్యేవాళ్లం నేను, నా తమ్ముళ్లు. నాలుగో రోజు అవి పప్పులోకో, కూరలోకో వెళ్లిపోయేవి, కొత్తిమిర ఎలా వస్తుంది అని తెలుసుకుని ధనియాలు వేసేవాళ్లము అప్పుడప్పుడు. అవేమో తీరిగ్గా నిక్కుతూ నీలుగుతూ ఐదురోజుల తర్వాత కాని కనపడేవి కావి. విసుగొచ్చేది ఎదురుచూడలేక. అమ్మ చెప్పేది ధనియాలు చెప్పుతో రాసి మట్టిలో పాతితే కాని మొలకెత్తవు అని. నిజమే కామోసు అని నమ్మి అలాగే చేసేవాళ్లము..6. కిరాణా దుకాణాల్లొ తూకం వేసే తక్కెడ అంటే మహా క్రేజ్ గా ఉండేది. అది కొనాలంటే బోలెడు ధర. కొనమందామంటే ఇంట్లో పనికొచ్చే వస్తువు కాదు. ఏం చేద్దామా అని ఆలోచించి. మా పిన్ని సలహాతో ఆమె దగ్గరున్న అమూల్ పాలడబ్బాల సత్తు మూతలు తీసుకుని వాటికి మూడు వైపులా రంధ్రాలు చేసి దారం కట్టి, ఆ రెండు మూతలను ఒక లావాటి చీపురు పుల్లకు కట్టి , మధ్యలో పట్టుకోవడానికి లావాటి దారం కట్టి తక్కెడ తయారు చేసుకునేవాళ్లం, ఇక మాకంటూ ఒక దుకాణం పెట్టుకునేవాళ్లం. వంటింట్లోంచి పప్పులు, శనగలు లాంటివి తెచ్చుకుని చిన్న చిన్న వెడల్పాటి రాళ్లను తూకం రాళ్లుగ వాడుకుని దుకాణం ఆట ఆడుకునేవాళ్లం . ఇక డబ్బులు అంటే కాగితం ముక్కలపై నంబర్లు వేసుకుని అవే రూపాయలు, పైసలు. భలే ఉండేది ఈ వ్యాపారం.7. ఇక అమ్మమ్మ, నాన్నమ్మ వస్తే అష్టాచేమ్మా, పచ్చీస్ ఆడడం. అష్టాచెమ్మా అంటే ఒక బలపం తీసుకుని నేలపై గళ్లు గీసి , చింతగింజలను రెండు ముక్కలుగా చేసుకుని పావులుగా వాడుకునేవాళ్లం. పచ్చీస్ ఐతే ఎక్కువ గళ్లు ఉండేవి కాబట్టి నేలమీద గీసే చాన్స్ లేదు. దానికోసం ప్రత్యేకంగా బట్టపై కుట్టేవాళ్లు, లేదా పూసలతో అల్లేవాళ్లు, దానికోసం చెక్కపావులు, గవ్వలు ఉండేవి. వాటినన్నింటిని ఒక సంచీలో కాని , డిబ్బీలో కాని వేసి దాచేది అమ్మ. ఒక్క పావు పోయినా ఆట వీలు కాదుగా.8. ఇంట్లోనే హాయిగా ఆడుకునే మరో ఆట కైలాసం. అంటే పరమపదసోపనం అని కూడా అంటారు. snakes and ladders అనేది అదే. కాని అందులో ఒక పెద్ద కాగితం ఉంటుంది. దానిపై నిచ్చెనలు, పాములు, మధ్య మధ్యలో ఏవో గ్రహాల పేర్లు అవి ఉండేవి. ఈ ఆటలో మోసం చేయ్యవద్దు అనేవారు. నిజాయితీగా ఆడకుంటే పాము మింగేస్తుంది అనే భయం పెట్టేవాళ్లు పెద్దవాళ్లు. ఆ కాగితాన్ని కూడా మామూలు కాగితంలా కాకుండా ఒక పవిత్రమైన వస్తువుగా జాగ్రత్తగా ఉంచేవాళ్లు. ఇందులో ఎంతమందైనా అడే వీలుండేది. తిరుపతి, కాలహస్తి, లేదా శ్రీశైలం వెళ్లినప్పుడల్లా ఈ ఆట కాగితాన్ని తప్పకుండా కొనేది అమ్మ.9. ఇక ఆడపిల్లలకు చిన్నప్పటినుండే వంటపై మక్కువ ఉండేదేమో. తిరుపతి , అలమేలు మంగాపురం వెళ్లినప్పుడల్లా అమ్మ నా కోసం చెక్కతో చేసిన వంట సామాన్లు కొనేది. అవి ఒక అందమైన వెదురు బుట్టలో ఉండేవి. ఆడుకున్న తర్వాత అందులోనే దాచుకోవడం. అన్ని గిన్నెలు వరుసగా పెట్టుకుని అమ్మ చేసినట్టే పొయ్యి పై గిన్నెలు పెట్టి అన్నం పప్పు చేయడం. బాణలి పెట్టి పూరీలు, పెనం పెట్టి చపాతీలు చేయడం. ఇలా సాగేవి మా ఆటలు. మా తమ్ముళ్లేమో త్వరగా పెట్టు ఆకలవుతుంది అని సతాయించేవాళ్లు. ఇప్పటికీ యాత్రాస్థలాల్లో అరుదుగా కనిపించే ఈ బొమ్మలను చూస్తే అదో త్మధురమైన అనుభూతి కలుగుతుంది. మా అమ్మాయికి చిన్నప్పుడు కొనేదాన్ని. కాని అప్పటికే స్తీల్ వంట సామాన్లు వచ్చాయి.11. ఆడుకోవడానికి పనికిరాని వస్తువేదాఇనా ఉందా ? ఇసుక కనిపిస్తే చాలు దానితో గూళ్లు కట్టడం, కాగితాలు , చెట్టుకొమ్మలు పట్టుకొచ్చి పెట్టడం, లేదా ఆ ఇసుకలో అగ్గిపుల్లలు పెట్టి వెతుక్కునే ఆట అందరికి తెలిసిందే కదా. మంచి టైంపాస్ అవుతుంది ఈ ఆటతో.12. ఇక పెద్దా చిన్న అని తేడా లేకుండా వరుసగా కాళ్లు చాపుకుని కాళ్లాగజ్జె కంకాళమ్మా ఆడడం కూడా ఒక సరదా. ఈ పాటలో కూడా ఆరోగ్య రహస్యం ఉందంటారు పెద్దలు.13. ఇంట్లోనే ఉండి ఆడుకునే మరో ఆట . గుజ్జనగుళ్లు. తెలంగాణాలో ఒనగండ్ల ఆట అంటారు. దీనికి ప్రత్యేకంగా తయారు చేసిన పీట ఉంటుంది. చెక్కతో కాని, స్టీలుతో కాని చేసి ఉంటుంది. రెండువైపులా ఎదురెదురుగా పదేసి గుండ్రటి గళ్లు ఉంటాయి. ఆటగాళ్లు ఎదురెదురుగా కూర్చోని చింతగింజలు, లేదా సీతాఫల గింజలు ఆ గళ్లలో వేసి గవ్వలు లేదా పావులతో ఆడతారు. ఇది తెలివిగా ఆడితే ఎదుటివారి గింజలన్నీ సంపాదించుకోవాలి. ఇందులో కూడా రెండు మూడు రకాల ఆటలు ఉన్నాయి. ఆడుతుంటె సమయమే తెలీదు. వేసవి సెలవుల్లో మంచి కాలక్షేపం.14. ఇక అప్పట్లో పిల్లలు ఎక్కడికెళ్లినా ఏది కనపడినా ఆటాడుకోవడానికి పనికొచ్చేలా చేసుకునేవాళ్లు. అలాంటిదే స్తంభాలట. ఎక్కువగా గుడిలోనే కదా స్తంబాలు కనపడేది. ఒక్కోరు ఒక్కో స్తంభం ఎంచుకుని దొంగకు దొరకకుండా స్తంభాలు మారడం. మధ్యలొ దొరికిపోతే వాళ్లే దొంగలు మళ్లీ. స్తంభాలు పట్టుకుని అలా ఊగుతూ తిరగడం భలేగుండేది.15. నాకు ఎక్కువగా ఇష్టమైన ఆటలు స్కూలులో ఐనా, బయట ఐనా. రింగ్, త్రోబాల్. రింగ్ ఐతే ఇంట్లో అమ్మతో ఎక్కువగా ఆడేదాన్ని. ఈ ఆటల వళ్ల మంచి వ్యాయామం అయ్యేది. ఆకలయ్యేది కూడా.16. ఇక ఇద్దరమ్మాయిలు కలుసుకుంటె తప్పక ఆడేది ఒప్పుల కుప్ప ఆట. రెండుచేతులు పట్టుకుని గుండ్రంగా తిరగడం. ఈ ఆటలు చేతులు వదిళేస్తే దెబ్బలు తగలడం ఖాయం. అందుకే కాళ్లు నేలకు గట్టిగా పట్టి ఉంచే చేతులు విడిపోకుండా పట్టుకుని ఎంత స్పీడుగా తిరిగితే అంత మజా. అప్పుడప్పుడు ఒక చేయి వదిలేసి తిరగడం, లేదా కూర్చుని లేస్తూ తిరగడం. దీనికి ఎంతో చాకచక్యం, నేర్పు ఉండాల్సిందే.18. మరో ముఖ్యమైన ఆట తాడాట. స్కిప్పింగ్. నా చిన్నప్పుడు రెండువైపులా రంగు రంగుల చెక్క హ్యాండిల్లతో చేసిన తాళ్లు దొరికేవి . ఇప్పటిసంగతి తెలీదు మరి. వయసు బట్టి తాడు సైజు వేరువేరుగా ఉండేది. దానితో కూడా ఎన్నో ఆటలు. ఒక్కరు , ఇద్దరు, లేదా గుంపులుగా రకరకాల ఆటలు . ఇప్పుడేమో బరువు తగ్గడానికే వాడుతున్నారు . చిన్నపిల్లలకు ఐతే చాలా మాందికి దీనిగురించి తెలుసో లేదో. తెలిసినా ఆడే టైం లేదు చదువుకోవాలి అంటారు.19. ఇక చెమ్మచెక్క ఆట తెలియనిదెవ్వరికి. నిజంగా అప్పట్లో ఎటువంటి ఉపకరణాలు లేకుండా చేతులతో, దొరికిన వస్తువులతో ఎన్నో ఆటలు ఆడేవాళ్లు పిల్లలు. 20. ఈ ఆట గుర్తుందా ఎవరికైనా. రెండుచేతులను నేలపై బోర్లా పెట్టి , చిటికెన వేలునుండి abcd అని లెక్కపెట్టుకుంటూ ఆడేవాళ్లు. డి తర్వాతి వేలు లోపలికి మడిచేయాలి. చివరిదాకా ఎవరుంటారో వాల్లే విజేతలు. ఎటువంటి చప్పుడు లేకుండా ఆడుకోవచ్చు. 21. కాస్త పెద్దయ్యాక చదరంగం ఆడేవాళ్లం. దీనికోసం ఐతే చాలా సమయం పట్టేది. ఏదైనా ఆలోచించి ఎత్తు వేయాలి కదా. నేను మా చిన్నతమ్ముడు బానే ఆడేవాళ్లం . పెద్దతమ్ముడే , .. ఓడిపోతున్నానుకున్నప్పుడు బోర్డ్ ఎత్తేసేవాడు. ఇక ఇద్దరు తమ్ముళ్లు కొట్టుకోవడం. కంప్యూటర్లో కూడా చదరంగం ఆడొచ్చు కాని నాకు నచ్చదు.22. నక్షత్ర ఆకారంలో ఉండే చైనీస్ చెక్కర్, పచ్చీస్ లాంటిదే లూడో ఆట, బ్యాంకులు, ఉత్తుత్తి నోట్లు, కొనుగోళ్లు , అమ్మకాలు నేర్పే బిజినెస్ ఆట. అలా ఎన్నో ఆటలు.23. అమ్మ ఆడుకోవడానికి, చదువుకోవడానికి అన్నీ కొనిచ్చేది కాని పేకాట కార్డులు మాత్రం ముట్టుకోనిచ్చేది కాదు. కాని ఎప్పుడైనా ఆడేవాళ్లం . అదేంటో తెలుసా. ఇద్దరు ఎదురెదురుగా కూర్చొని, సగం సగం కార్డులు పంచుకుని , ఒక్కొక్కటి వేస్తు రెండింటి గుర్తులు కలిస్తే వాళ్లు ఆ కార్డులన్నీ తీసుకోవడం. ఇలా మొత్తం కార్డులన్నీ ఒకరి దగ్గర చేరేవరకు ఆట కొనసాగేది. అమ్మ చూసినా ఏమనేదికాదు. సో హ్యాపీ.ఇలా అందమైన ప్రకృతిలో చిన్ని చిన్ని వస్తువులతోనే ఎన్నో ఆటలు ఆడేవాళ్లం. నిజంగా అదో మరపురాని కాలం. మళ్లీ ఆ రోజులు వస్తాయో లేవో. ఆటలు కూడా యాంత్రికమైపోయాయి. కొన్నైతే మరీ దారుణం. యుద్ధాలు, దయ్యాలు.. పిల్లల చదువులు చెడిపోతాయి. కంటి చూపు పాడవుతుంది. ఆలోచనాశక్తి కూడా మారుతుంది. ప్చ్.. ఏంటో మరి !!!!