సత్వ గుణం;-సి.హెచ్.ప్రతాప్

 పదార్థానికి మూడు గుణాలు ఉన్నాయి . అవి స్పష్టమైన (సత్వ), ఉద్వేగభరిత (రజస్) మరియు నిదానమైన (తమస్సు). ప్రకృతిలోని ప్రతిదీ ఈ మూడు లక్షణాలను వేర్వేరు నిష్పత్తిలో ప్రదర్శిస్తుంది. సత్వ' అనే పదానికి సాహిత్యపరంగా సారాంశం, స్వచ్ఛత మరియు మనస్సు యొక్క స్వభావం అని అర్థం. ఇది మూడు ప్రాథమిక లక్షణాలలో ఒకటి. స్పష్టమైన స్థితి (సత్వగుణం) మనల్ని ఆధ్యాత్మికత వైపు తీసుకెళ్తుందని శాస్త్రాలు బోధిస్తున్నాయి.చాలా మంది గురువులు సత్వ గుణాన్ని కలిగి ఉంటారు, సాంప్రదాయకంగా బ్రాహ్మణులతో పాటు మతపరమైన మరియు ఆధ్యాత్మిక కార్యకలాపాలతో సంబంధం కలిగి ఉంటారు.సత్వ గుణం నిర్మలమైనది. ఆరోగ్యవంతమైనది. సత్వగుణోపే తులు జ్ఞానము నందు, సుఖంనందు అనురాగం కలిగి ఉంటారు. దీనివల్ల మనుషులను ఆకర్షించ గలుగుతున్నారు. మనసులో ఏ రక మైన కల్మషం ఉండదు. భగవతత్త్వానికి, మోక్ష సాధనకు ఆరాట పడుతుంటారు. తన- పర అనే తేడా లేకుండానే పరులకు సహా యం అందిస్తారు. స్వార్థ రహితులు.సత్వ గుణ ప్రాబల్యం ఉన్న వ్యక్తులు భగవంతుడిని ఆరాధిస్తారు, దీర్ఘాయువు ( ఆయు ) ఇచ్చే ఆహారం వలె , ధర్మబద్ధమైన ధోరణులను ప్రోత్సహిస్తుంది మరియు ఆరోగ్యం మరియు ఆనందాన్ని బలపరుస్తుంది. ఈ వ్యక్తులు తెలివైనవారు, మంచి జ్ఞాపకశక్తి మరియు ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలిని గమనించడానికి సహజ ప్రవృత్తులు కలిగి ఉంటారు. వారు మర్యాదపూర్వకంగా మరియు ఆనందంగా ఉంటారు మరియు వారి హోదా మరియు సంపదను అలాగే అంగీకరిస్తారు. వారు స్వభావంతో ప్రశాంతంగా మరియు నిశ్శబ్దంగా ఉంటారు. వారు నొప్పి మరియు ఆనందానికి సరిగ్గా స్పందిస్తారు అని చరక సంహితలో చెప్పబడింది.ఒక వ్యక్తి సత్వ గుణాన్ని అభివృద్ధి చేసుకోవాలంటే కొంతకాలం దీక్షగా సాత్విక ఆహారాన్ని మాత్రమే సేవిస్తే చాలు. రజస్తమో గుణాలు అణచివేయబడతాయి. సత్వ గుణం వృద్ధి చెందుతుంది. అదే ఆహారం అలవాటుగా మారి ఇక వేరే ఆహారం సేవించడానికి కూడా అతని మనసు అంగీకరించదు.