న్యాయాలు -152
బధిర శంఖ న్యాయము
******
బధిర అంటే చెవిటి వాడు. శంఖం అంటే శంఖువు అనే పేరు గల ఒక రకమైన నత్తజాతికి చెందినది.ఇది సముద్రాల్లో దొరుకుతుంది. శంఖంలో సర్పిలాకారంలో బోలు ప్రాంతం ఉంటుంది.ఇది క్రమ క్రమంగా ఆకారం,సైజు తగ్గి పోతున్నట్టు ఉంటుంది. దీనిని గాలి వీచే దిశలో ఓ ప్రత్యేక కోణంలో పట్టుకుంటే గాలి లోపలికి ప్రవేశించి, దాని కంపనాలు చేసే శబ్ధం, వెలువడే నాదాన్ని శంఖారావం అంటారు.దీనిని ఊదితే పెద్ద శబ్దం వస్తుంది.
హిందూ సంస్కృతిలో శంఖానికి శుభకరమైన స్థానం ఉంది.ఈ శంఖ ధ్వని విజయానికి, సమృద్ధికి, సుఖానికి, కీర్తి ప్రతిష్టలకు, లక్ష్మి ఆగమనానికి ప్రతీకగా చెబుతారు. దీనిని ప్రత్యేక సందర్భాల్లో ఊదుతూ ఉంటారు. పెద్ద శబ్దం వస్తుంది .
బధిర శంఖం అంటే చెవిటి వాడి ముందు శంఖం ఊదడం.
చెవిటి తనం ఉన్న వ్యక్తి ముందు ఎంత గట్టిగా శంఖం ఊదినా వినపడదు.అంటే ఇలా చేయడం వ్యర్థ ప్రయత్నం అని చెప్పడం ఈ న్యాయము యొక్క సామాన్య అర్థం.
దీనిని ఇంకొంచెం లోతుగా అధ్యయనం చేస్తే... పెద్దలు,హితైషులు చెప్పిన ఆచార వ్యవహారాలు, సంప్రదాయాలు,పద్దతులు,మంచి విషయాలు, మాటలు ఎన్నో ఉన్నాయి.అందులో ఎన్నో మానవీయతతో కూడి ఉన్నాయి.అయితే వాటిని వినడం లేదు.ఆచరించడం లేదు అనే అర్థంతో ఈ న్యాయమును ఉదాహరణగా చెబుతుంటారు.
సుమతీ శతక కర్త ఈ న్యాయమునకు సంబంధించి రాసిన పద్యాన్ని చూద్దాం.
"నవరస భావాలంకృత/ కవితా గోష్టియును,మధుర గానంబును దా/నవివేకి కెంత జెప్పిన/ జెవిటికి శంఖూదినట్లు సిద్ధము సుమతీ!"
తొమ్మిది రసములతో కూడిన మంచి భావములతో అలంకరించబడిన కవిత్వ సంబంధమైన సంభాషణమును, కమ్మని సంగీతమును జ్ఞాన హీనునకు వినిపించుట యనేది చెవిటి వాని ముందు శంఖం ఊదినట్లు ఉంటుంది అని అర్థం.
అంటే సంగీత సాహిత్య రుచి తెలియని వారి ముందు అలాంటి విషయాలు ఎన్ని చెప్పినా చెవికి ఎక్కవు. రసాస్వాదన చేయరు అనే అర్థంతో కూడిన ఈ పద్యము బధిర శంఖారావ న్యాయమునకు చక్కని ఉదాహరణగా చెప్పుకోవచ్చు.
ఇక పెద్దలు చెప్పిన మంచి మాటలు ఏమిటో చూద్దాం...
పెద్దల పట్ల చూపించ వలసిన గౌరవ మర్యాదలు,వారు చెప్పిన భూత దయ,పరోపకారం, వస్త్రధారణ, మంచి అలవాట్లు, మాటలు విని ఆచరించే వారు.
ఇలా జీవితంలో క్రమశిక్షణ,ఋజువర్తన,దాన ధర్మాలు చేయడం, పెద్దలను స్త్రీలను గౌరవించడం,తమ కంటే చిన్న వారిని ఆదరణగా చూడటం మొదలైనవి పెద్దల నుండి సంక్రమించిన విలువలను ఆచరిస్తూ , ఆదర్శప్రాయంగా ఉండేవాళ్ళు.
నేడు అవి ఎంతగా లోపించాయో చూస్తుంటే బాధ కలుగుతుంది.
అంతర్జాలం, మీడియా,ప్రసార సాధనాల్లో వచ్చే అనేక రకాల సన్నివేశాలు, విషయాలు మనిషి విలువలను చాలా వరకు దిగజార్చే విధంగా వస్తూ ఉన్నాయి.
గౌరవ వాచకాలు అన్నీ వ్యంగ పదాలు అయ్యాయి.గురువులు, పెద్దలను లోకువగా చూపించడంతో వారంటే లెక్కలేనితనం, వారి పట్ల అమర్యాదగా ప్రవర్తించడం మొదలయ్యింది.
ఈ విధంగా మంచి విషయాలు,మాటలు చెవికి ఎక్కించుకోకుండా, పద్దతి తప్పి నడిచే, ప్రవర్తించే వారిని ఉద్దేశించి ఈ బధిర శంఖ న్యాయమును వర్తింప చేసి చెబుతుంటారు.
ఈ బధిర శంఖ న్యాయానికి సామ్యం కలిగిన న్యాయాలు మరికొన్ని ఉన్నాయి.అవే "బధిర కర్ణ జప న్యాయము","బధిర జాప న్యాయము","బధిర వీణా న్యాయము".
ఇవన్నీ ఒకే కోవకు చెందినవి.. చెవిటి తనం ఉన్న వ్యక్తి ముందు జపం చేస్తూ ఉంటే ఆ జపము వినలేడు.ఎంతో ముఖ్యమైన రహస్యాలు చెప్పడం చాలా కష్టం.సరిగా అర్థం చేసుకోలేడు.
అలాగే ఎంతో మనోల్లాసం కలిగించే వీణ నాదం వినిపించినా చెవిటి తనం వల్ల ఆస్వాదించ లేడు అనే అర్థంతో ఈ న్యాయాలను నిత్య జీవితంలో ఉపయోగిస్తూ ఉంటారు.
వినాలని ఆసక్తి ఉన్న వారికి వినికిడి శక్తిని కలిగించే పరికరాలు వచ్చాయి.
వినాలని, చేయాలని ఆసక్తి లేని వారి గురించే ఈ న్యాయాల బాధంతా.
అందుకే ఇలాంటి న్యాయాలతో వారికి చురకలు అంటించి వారి ప్రవర్తనలో మార్పు తేవడానికి ప్రయత్నం చేసేది.
ప్రభాత కిరణాల నమస్సులతో 🙏
బధిర శంఖ న్యాయము
******
బధిర అంటే చెవిటి వాడు. శంఖం అంటే శంఖువు అనే పేరు గల ఒక రకమైన నత్తజాతికి చెందినది.ఇది సముద్రాల్లో దొరుకుతుంది. శంఖంలో సర్పిలాకారంలో బోలు ప్రాంతం ఉంటుంది.ఇది క్రమ క్రమంగా ఆకారం,సైజు తగ్గి పోతున్నట్టు ఉంటుంది. దీనిని గాలి వీచే దిశలో ఓ ప్రత్యేక కోణంలో పట్టుకుంటే గాలి లోపలికి ప్రవేశించి, దాని కంపనాలు చేసే శబ్ధం, వెలువడే నాదాన్ని శంఖారావం అంటారు.దీనిని ఊదితే పెద్ద శబ్దం వస్తుంది.
హిందూ సంస్కృతిలో శంఖానికి శుభకరమైన స్థానం ఉంది.ఈ శంఖ ధ్వని విజయానికి, సమృద్ధికి, సుఖానికి, కీర్తి ప్రతిష్టలకు, లక్ష్మి ఆగమనానికి ప్రతీకగా చెబుతారు. దీనిని ప్రత్యేక సందర్భాల్లో ఊదుతూ ఉంటారు. పెద్ద శబ్దం వస్తుంది .
బధిర శంఖం అంటే చెవిటి వాడి ముందు శంఖం ఊదడం.
చెవిటి తనం ఉన్న వ్యక్తి ముందు ఎంత గట్టిగా శంఖం ఊదినా వినపడదు.అంటే ఇలా చేయడం వ్యర్థ ప్రయత్నం అని చెప్పడం ఈ న్యాయము యొక్క సామాన్య అర్థం.
దీనిని ఇంకొంచెం లోతుగా అధ్యయనం చేస్తే... పెద్దలు,హితైషులు చెప్పిన ఆచార వ్యవహారాలు, సంప్రదాయాలు,పద్దతులు,మంచి విషయాలు, మాటలు ఎన్నో ఉన్నాయి.అందులో ఎన్నో మానవీయతతో కూడి ఉన్నాయి.అయితే వాటిని వినడం లేదు.ఆచరించడం లేదు అనే అర్థంతో ఈ న్యాయమును ఉదాహరణగా చెబుతుంటారు.
సుమతీ శతక కర్త ఈ న్యాయమునకు సంబంధించి రాసిన పద్యాన్ని చూద్దాం.
"నవరస భావాలంకృత/ కవితా గోష్టియును,మధుర గానంబును దా/నవివేకి కెంత జెప్పిన/ జెవిటికి శంఖూదినట్లు సిద్ధము సుమతీ!"
తొమ్మిది రసములతో కూడిన మంచి భావములతో అలంకరించబడిన కవిత్వ సంబంధమైన సంభాషణమును, కమ్మని సంగీతమును జ్ఞాన హీనునకు వినిపించుట యనేది చెవిటి వాని ముందు శంఖం ఊదినట్లు ఉంటుంది అని అర్థం.
అంటే సంగీత సాహిత్య రుచి తెలియని వారి ముందు అలాంటి విషయాలు ఎన్ని చెప్పినా చెవికి ఎక్కవు. రసాస్వాదన చేయరు అనే అర్థంతో కూడిన ఈ పద్యము బధిర శంఖారావ న్యాయమునకు చక్కని ఉదాహరణగా చెప్పుకోవచ్చు.
ఇక పెద్దలు చెప్పిన మంచి మాటలు ఏమిటో చూద్దాం...
పెద్దల పట్ల చూపించ వలసిన గౌరవ మర్యాదలు,వారు చెప్పిన భూత దయ,పరోపకారం, వస్త్రధారణ, మంచి అలవాట్లు, మాటలు విని ఆచరించే వారు.
ఇలా జీవితంలో క్రమశిక్షణ,ఋజువర్తన,దాన ధర్మాలు చేయడం, పెద్దలను స్త్రీలను గౌరవించడం,తమ కంటే చిన్న వారిని ఆదరణగా చూడటం మొదలైనవి పెద్దల నుండి సంక్రమించిన విలువలను ఆచరిస్తూ , ఆదర్శప్రాయంగా ఉండేవాళ్ళు.
నేడు అవి ఎంతగా లోపించాయో చూస్తుంటే బాధ కలుగుతుంది.
అంతర్జాలం, మీడియా,ప్రసార సాధనాల్లో వచ్చే అనేక రకాల సన్నివేశాలు, విషయాలు మనిషి విలువలను చాలా వరకు దిగజార్చే విధంగా వస్తూ ఉన్నాయి.
గౌరవ వాచకాలు అన్నీ వ్యంగ పదాలు అయ్యాయి.గురువులు, పెద్దలను లోకువగా చూపించడంతో వారంటే లెక్కలేనితనం, వారి పట్ల అమర్యాదగా ప్రవర్తించడం మొదలయ్యింది.
ఈ విధంగా మంచి విషయాలు,మాటలు చెవికి ఎక్కించుకోకుండా, పద్దతి తప్పి నడిచే, ప్రవర్తించే వారిని ఉద్దేశించి ఈ బధిర శంఖ న్యాయమును వర్తింప చేసి చెబుతుంటారు.
ఈ బధిర శంఖ న్యాయానికి సామ్యం కలిగిన న్యాయాలు మరికొన్ని ఉన్నాయి.అవే "బధిర కర్ణ జప న్యాయము","బధిర జాప న్యాయము","బధిర వీణా న్యాయము".
ఇవన్నీ ఒకే కోవకు చెందినవి.. చెవిటి తనం ఉన్న వ్యక్తి ముందు జపం చేస్తూ ఉంటే ఆ జపము వినలేడు.ఎంతో ముఖ్యమైన రహస్యాలు చెప్పడం చాలా కష్టం.సరిగా అర్థం చేసుకోలేడు.
అలాగే ఎంతో మనోల్లాసం కలిగించే వీణ నాదం వినిపించినా చెవిటి తనం వల్ల ఆస్వాదించ లేడు అనే అర్థంతో ఈ న్యాయాలను నిత్య జీవితంలో ఉపయోగిస్తూ ఉంటారు.
వినాలని ఆసక్తి ఉన్న వారికి వినికిడి శక్తిని కలిగించే పరికరాలు వచ్చాయి.
వినాలని, చేయాలని ఆసక్తి లేని వారి గురించే ఈ న్యాయాల బాధంతా.
అందుకే ఇలాంటి న్యాయాలతో వారికి చురకలు అంటించి వారి ప్రవర్తనలో మార్పు తేవడానికి ప్రయత్నం చేసేది.
ప్రభాత కిరణాల నమస్సులతో 🙏
addComments
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి