సునంద భాషితం ;- వురిమళ్ల సునంద ఖమ్మం

 న్యాయాలు -507
చక్షుర్దీప న్యాయము
*****
చక్షువులు అంటే కళ్ళు. దీప అంటే దీపము.చక్షుర్దీపము అంటే కళ్ళు మరియు దీపము.
 ఏదైనా ఒక వస్తువును చూడాలన్నా వాటిని నిశితంగా పరిశీలించాలన్నా కన్నులను, దీపమునూ రెండూ అవసరమే.అలాగే ఏ పనినైనా సాధించాలంటే బుద్ధి మరియు ప్రయత్నము రెండూ అవసరమే అనే అర్థంతో ఈ  "చక్షుర్దీప న్యాయము"ను ఉదాహరణగా చెబుతుంటారు.
 చేయడానికి ఎన్నో మంచి పనులు ఉంటాయి.సాధించాలనే తపన ఉంటుంది.మరి అవి చేయాలనే బుద్ధి, కోరిక కూడా ఉండాలి. అవి రెండూ లేకపోతే  ఏ పనీ క్రియా రూపం దాల్చలేదు.
అలాగే  బుద్ధి, కోరిక రెండూ ఉన్నప్పటికీ ప్రయత్నం అనేది చేయక పోతే ఆ పని సాఫల్యత పొందదు.
 దీనినే రాజుకూ, మంత్రులకు అన్వయిస్తూ రాసిన మారద వెంకయ్య గారి భాస్కర శతక పద్యం చూద్దాం.
 
'భూపతికాత్మ బుద్ధి మది బుట్ఠని చోట బ్రధానులెంత ప్ర/జ్ఞా పరిపూర్ణులైన గొనసాగదు కార్యము కార్యదక్షులై/యోపిన ద్రోణ భీష్మకృప యోధులనేకులు గూడి కౌరవ/ క్ష్మాపతి కార్యమేమయిన జాలిరె చేయగ వారు భాస్కరా!'
రాజుకు సరైన ఆలోచన పుట్టనప్పుడు అతని ఆస్థానంలోని మంత్రులు ఎంత తెలివి కలవారలైనా కార్యాన్ని నెరవేర్చలేరు. కార్యాలోచన లేని కౌరవుల రాజైన ధుర్యోధనుడి పనులను కార్యదక్షులైన ద్రోణుడు, భీష్ముడు, కృపాచార్యుడు మొదలైన మహా వీరులు నెరవేర్చలేక పోయారు కదా!'
 అంటే రాజైన ధుర్యోధనుడి ఆలోచనలు సరిగా లేకపోవడం వలన తన  వైపు మహా వీరులైన భీష్మ ,ద్రోణ,కృప, కర్ణుడు మొదలైన మహా మహా వీరులు ఉన్నప్పటికీ కూడా  వారు యుద్ధ విజయాన్ని  సాధించి పెట్టలేక పోయారు.కారణం  ఆలోచన, బుద్ధి బాగుండాలి దానికి  తోడు తగిన ప్రయత్నాలు అనేవి జరగాలి.
అవి అక్కడ రెండు విధాలుగా లోపించడం వల్ల   కార్య సాఫల్యత జరగలేదు. 
ఆలోచనతో కూడిన బుద్ధి, మరియు ఆచరణతో కూడిన ప్రయత్నం ...ఇవి రెండూ ఉండాలి.ఈ  రెంటికీ మధ్య సమన్వయం కూడా కుదరాలి.అప్పుడే  ఈ "చక్షుర్దీప న్యాయము"నకు సరైన న్యాయం జరుగుతుంది.
మరి మనం ఏవైనా మంచి పనులు తలపెట్టినప్పుడు మనసు పెట్టి బుద్ధిగా ఆచరణతో కూడిన ప్రయత్నం చేద్దాం.అనుకున్నది అలవోకగా సాదిద్దాం. నాతో ఏకీభవిస్తారు  కదా!