బాలలార! (శతకం) ;- -ఉండ్రాళ్ళ రాజేశం సిద్దిపేట -9966946084

1) అక్షరాలు దిద్ది కుక్షిలో నింపుమా
వర్ణమాల రాసి వన్నె గూర్చి 
గుణములన్ని నేర్చి గణపయ్య వ్రాయుము
భావి పౌరులార ! బాలలార!

2) తెలుగు భాషనందు వెలుగుల రవళులు
పాట మాటలందు పరవశంబు 
నడిచినంత పదము నవరస భరితంబు
భావి పౌరులార ! బాలలార!


3 కులము మతము జాతి కుళ్ళిన ముచ్చటల్
రక్త మొకటి చూడు రాజసమున
సర్వ ప్రాణులందు సర్వేశ్వరుడి రక్ష
భావి పౌరులార!బాలలార!

4) పుస్తకాలు నెపుడు మస్తకమ్ములనుండు
చదువు డనుచు పిలుచు సకలముగను
పూర్ణ విద్యలందు పొత్తమై నిలుచును
భావి పౌరులార!బాలలార!

5) నల్ల పలకనందు తెల్లని గీతలు 
బలపముగను కదుల భవిత వెలుగు
నలుపు రంగు కొరకు నల్లారపు సొబగు
భావి పౌరులార!బాలలార!

6) గుండు సున్నయనుచు గుండ్రటి రాతలు 
గీసినంత మురియు గీతలందు 
రాత మంచిగున్న రంజిల్లుచుండును
భావి పౌరులార!బాలలార!

7) చిరుగెనింత చొక్క చింపురు జుట్టుతో 
పరుగు పెట్టుతారు పరవశమున
లాగు రంద్రమైన సాగెదరుబడికి 
భావి పౌరులార!బాలలార!

8) ముక్కు చీమిడైన ముసిరిన ఈగలు 
గాయమందు చీము గడుసు పరుగు
పాసు పండ్లయందు పర్వాల ముచ్చట్లు
భావి పౌరులార!బాలలార!

9) ఈత కమ్మలందు నింపైన పంకలు 
తిరుగుతున్న తీరు మరుపు రాదు 
చొప్ప బెండుతోడ సోపతులాటలు
భావి పౌరులార!బాలలార!

10) నడకలందు దెబ్బ నల్లారపురసము 
కట్టు కట్టినంత కంటనీరు
దెబ్బమీద దెబ్బ దబ్బునఁ దగులును
భావి పౌరులార!బాలలార
!
11) వరుస చేతులందు వాయిలి బరిగల
మోత మోగుతుంది వాతలుగను
భయము కలిగివుండి బాధ్యతనెఱగుమా
భావి పౌరులార!బాలలార!

12) కష్టమెంతవున్న కదిలి సాగవలెను
ఇష్టపడిన చోటు పుష్టి మేలు
నడిచినట్టి త్రోవ నలువురు మెచ్చాలి
భావి పౌరులార!బాలలార!

13) అట్టపుట్టలనుచు చుట్టూర తిరుగాడి
వేయువరకు నిలిచి వెంబడించు
కొత్త పుటల కొరకు కొట్లాటలెన్నెన్నొ 
భావి పౌరులార!బాలలార!

14) గోలిలాటలందు గురి చూసి కొట్టాలి
సిర్రగోనెచింది చిరుత పరుగు 
చారు పత్త యాట సందడి చేసెనే
భావి పౌరులార!బాలలార!

15)  మంచి మాటనున్న మహినంత మిత్రులే
కలిసి మెలిసి నపుడు కలుగు సుఖము 
ధర్మ మార్గమెపుడు దండిగా గెలుచును
భావి పౌరులార!బాలలార!

16) ముద్దు ముద్దు మాట మురిపించు యెదలందు 
నవ్వుమోము తోడ నాట్యమాడు
కల్మషంబులేక కదులెడి బాల్యంబు
భావి పౌరులార!బాలలార!

17) ప్రకృతి ఒడిలోన పసిడి పత్రాలచే
ఆడి పాడుచుండు నందుకొనుచు
కొమ్మ చిక్కినంత కోటొక్క కాంతులు
భావి పౌరులార!బాలలార!

18) తొర్రి పండ్లనందు జుర్రుతూ తిరుగుతూ 
ఇల్లు వాకిలంత చల్లుచుండు 
కోపగించినంత కొంగొత్త యేడ్పులు
భావి పౌరులార!బాలలార!

19) సందులన్ని తిరిగి చిందులు వేయుచు
బురద మట్టినందు పోరుసలిపి 
ఒళ్ళు మరిచిపోవ నొడలంతహాయినౌ 
భావి పౌరులార!బాలలార!


20) గంజి నీళ్లతోడ గట్కతో భోనమై 
అంచు మిర్చినద్ది చుంచుకుంటు
తాగినంతలోన తనువంత మురియదే
భావి పౌరులార!బాలలార!

21) మాడినట్టి బువ్వ మమకారమును పెంచు 
నూకలన్నమైన నోటదిగును
పర్వమొచ్చినపుడు పలుకుల బిర్యాని
భావి పౌరులార!బాలలార!

22) పప్పు దినుసులున్న పదుగురి బోనంబు 
పచ్చి పులుసు దావ పరవశంబు 
అంచుకావకాయ నాకలి తీర్చును
భావి పౌరులార!బాలలార!

23) పచ్చటాకులందు పరమాన్న మెట్టుచూ 
కొత్త పండుగంటు కోటి ప్రభలు 
సద్దికూడు నందు సకల నైవేద్యంబు
భావి పౌరులార!బాలలార!

24) జాతి కులమనుచును జగతి నందున లొల్లి 
రక్తమొకటి కాద రణమునందు 
వైరి వర్గమొదులు బ్రతికిన రోజులు
భావి పౌరులార!బాలలార!

25) నలుపు తెలుపు యనుచు నలుసైన మాటలు 
రూపుమార్పు కొరకు రొంపులాట
గొప్పలెందుకోయి గుణములుంటే చాలు
భావి పౌరులార!బాలలార!

26) అమ్మ భాషలందు నమృతము చిందును 
తెలుగు మాటలాడి వెలుగు నింపు 
అమ్మ వొడిన భాష కమ్మని పలుకులు
భావి పౌరులార!బాలలార!

27) అమ్మ భాషతోడ నన్యభాషలు నేర్చి
వేషమంత మార్చ వెర్రితనము 
అవసరాల కొరకు నన్యంబు మాట్లాడు
భావి పౌరులార!బాలలార!

28) ఒకటి రెండు యనుచు ఎక్కాలు నేర్చుకో 
లెక్కలన్ని చేయుపెక్కువిధము
గణిత శాస్త్రమెపుడు ఘనముగా కీర్తించు
భావి పౌరులార!బాలలార!

29) ప్రతిభ నుండవలెను పాఠాలు నేర్వగ
జతన చదవవలెను జడుపులేక
జీవ జాలమందు జీవవైవిద్యంబు 
భావి పౌరులార!బాలలార!

30) సంఘనీతి నందు సమరసభావము
పౌర హక్కులందు సౌరువిరియ 
సకల చరితలందు సమసమాజ ప్రమధ
భావి పౌరులార!బాలలార!

31) ఆటలాడవలెను పోటీన గెలువగా
ఓర్పు నుండవలెను వోటమైన
బొమ్మ బొరుసులందు పోరాట ఘట్టము
భావి పౌరులార!బాలలార!

32) కాళ్ళయందుమట్టి గట్టిగా నొత్తుతూ 
గుడులు చేయుచుండ్రి గడుసువారు
పైన పందిరేసి బాజాల సందడి
భావి పౌరులార!బాలలార!

33) చినుకు పడిన చాలు చిరునవ్వు సాగరము
మడులు కట్టి మురిసి మలుపు తిప్పి
తోక పడవ తోటి తొక్కులాట వరుస
భావి పౌరులార!బాలలార!

34) చెరువు నిండినంత ఎగురుతూ దూకుతూ
ఈత కొట్టువారు కూతబెట్టి 
గట్టు నుంచి బెట్టు గడియల తానాలు 
భావి పౌరులార!బాలలార!

35) చేదబావి నందు చేతాడు పరుగులు
నీళ్లు బొక్కెనందు నిండుగొచ్చు 
పట్టుతప్ప  పట్టె పాతాళగరిగెను
భావి పౌరులార!బాలలార!

36) చిట్టి గోతినందు పొట్టి మొక్కలు నాటి 
చుట్టు కంచె వేసి గట్టిజేసి
నీళ్లు పోసినంత నిలబడివృక్షమౌ
భావి పౌరులార!బాలలార!

37) పచ్చనైన చెట్లు పలు రకాలుగమేలుఁ
జెట్టు నీడ జీవి సేదదీరు
కాలమందు తరువు  కాపాడునేగదా
భావి పౌరులార!బాలలార!

38) పుస్తకంబు నెపుడు హస్తభూషణమౌను
కలము కదులుచుండ కార్యసిద్ధి
రెండు జతగనున్న రెట్టింపు ధైర్యంబు
భావి పౌరులార!బాలలార!

39) బక్క పలుచనైన బలశాలి చదువులో
పొట్టి వాడి మనసు గట్టి తనము 
అక్షరమున లేదు నవయవలోపంబు
భావి పౌరులార!బాలలార!

40) కాలినడకనైన గాలి మోటరైన 
మనిషి జీవితమున మనుగడకును 
నిలుపు నట్టి చోటు నిజమైన విద్యయే
భావి పౌరులార!బాలలార!

41) నీతి న్యాయమందు నిలుచును ధర్మంబు 
మంచి మార్గమున్న మరులుగొలుపు
ఒక్కటైన మాట ఒనరుగ బంధమౌ
భావి పౌరులార!బాలలార!

42) పిచ్చి గీతలందు వచ్చిన చిత్రము
మదిన తలుపులన్ని హృదిన దెఱుచు 
బొమ్మలేన్నొ వేయ బోసి నవ్వుల బాట 
భావి పౌరులార!బాలలార!

43) ఇంటి పనుల యందు నింపైన పాఠంబు
పాట పద్యమైన పరవశంబు 
వల్లె వేసినంత వడివడి చదువులు
భావి పౌరులార!బాలలార!

44) పద్యమెపుడు నిలుచు పదికాలములపాటు 
కంఠమందు సాగు కమ్మదనము
రాగయుక్త మందు రమణీయ పాదాలు
భావి పౌరులార!బాలలార!

45) ప్రాసలందు సాగి పాడగా గేయమై
భావి జీవితాన భవ్యమౌను
శ్రావ్య సుందరంబు సౌధామి సంబ్రంబు
భావి పౌరులార!బాలలార!

46) బడిన బాలలున్న బలము చేకూరును 
సకల విద్యలందు శౌర్యమలరు
విద్యసాగరంబు విజ్ఞులనిలయాలు
భావి పౌరులార!బాలలార!

47) గదుల నిండుగున్న గబగబా యరుపులు
తోడుబాలలున్న దూరి పలుకు 
సందడైన చోట సరితూగు విద్యలు
భావి పౌరులార!బాలలార!

48) మదిన తప్పులున్న మనసంత గాయాలు 
తప్పు మీద తప్పు ఒప్పులౌను
మసక చీకటిగను మనమున చిక్కులు
భావి పౌరులార!బాలలార!

49) గచ్చు మీద నున్న గమ్మత్తు గిల్లుడు
పిన్న వయసులందు పిలుపు మైత్రి 
బల్లలేని బాధ బాలలకుండదు 
భావి పౌరులార!బాలలార!

50) మాట చురుకుదనము మంత్ర పరిమళము
కఠిన భాషనంబు కన్నులందు 
తప్పులేని మాట తడవడదెప్పుడు
భావి పౌరులార!బాలలార!

కామెంట్‌లు
Popular posts
తల్లి గర్భము నుండి ధనము తేడెవ్వడు--ఎం బిందుమాధవి
చిత్రం
తెలుగు సాహిత్యము-కాసె సర్వప్ప కవి--తెలుగు సాహిత్యంలో కవిగా పేరు పొందిన వాడు కాసె సర్వప్ప కవి. ఈయన ఛందోబద్ధముగ, కవిత్వ లక్షణాలతో రాయ లేకపోయినప్పటికీ, ఇతడు రాసిన ద్విపద కావ్యం తర్వాత కాలం కవులకు కవిత్వం వ్రాయడానికి ఆధారమైంది. ఈయన రాసిన సిద్దేశ్వర చరిత్రమను నామాంతరం గల ప్రతాప చరిత్రమను ద్విపద కావ్యంగా ప్రసిద్దికెక్కింది.ఈ కావ్యమును అనుసరించి కాల నిర్ణయము చేయుట కష్టమని చరిత్ర కారులు అంటారు. కానీ ఈ కావ్యం చాలా పురాతనమైనదని చెప్పవచ్చును. ఈ గ్రంథము తర్వాత కాలంలో కూచిమంచి జగ్గకవి తను రాసిన సోమదేవ రాజీయ మునందు సర్వప్ప రాసిన ప్రతాప చరిత్రమను గ్రంధము నుండి అధిక భాగము సేకరించి యున్నాడు. అలాగే ప్రసిద్ధ కవి తిక్కన సోమయాజి చరిత్రమునందీ గ్రంధము నుండి చాలా భాగము ఉదహరించి రాసినాడు. ఇందుగల కొన్ని పంక్తులు గ్రహింపబడినవి. ద్విపద:- గణ ప్రసాదత గలిగిన సుతుని/గణపతి నామంబు ఘనముగా బెట్టి/తూర్పు దేశం బేగి తూర్పు రాజు లను/నేర్పుతో సాధించి యోర్పు మీరంగ/బాండు దేశాధీశు బాహు బలాఢ్యు/గాండంబులనుగొని గం డడగించి/చండవిక్రమ కళాసార దుర్వార/పాండిత్య ధనురస్త్రభద్రు డారుద్రు// ***. ***. ***. *** ఇది శ్రీసకలవిద్వదిభ పాద కమల/ సదమల సేవన సభ్యసంస్మరణ/భాసురసాధు భావనగుణానూన/భూసురాశీర్వాద పూజనీయుం డు/ కాసె మల్లన మంత్రి ఘనకుమారుండు/ వాసిగా జెప్పె సర్వప్పనునతడు.// కాసే సర్వప్ప రాసిన సిద్దేశ్వర చరిత్ర మరియు ప్రతాప చరిత్రము ఈ గ్రంథము కాదని వేరు వేరు గ్రంథాలని, కొందరు సాహితీ విమర్శకులు అంటారు. వాస్తవానికి ఈ కవి యొక్క ఇతర గ్రంథాలు కాలాదులు నిర్ణయించడానికి సరైన ఆధారాలు లేవు. కవిగా చరిత్రలో నిలిచాడు. *****. *****. *****. *****. ***** "*తెలుగు సాహిత్యము - భాస్కర పంతులు*" తెలుగు సాహిత్యములో భాస్కర పంతుల్ని ఒక కవిగా చెప్పుకుంటారు . ఈయన భాస్కరపంతులు కాదని భాస్కరాచార్యుడు అని కూడ తెలుస్తుంది. ఈ కవి తండ్రి పేరు బాల్లన. వీరి నివాస స్థానము పెనుగొండ, పశ్చిమ గోదావరి జిల్లాలో ఉంది. ఇది చరిత్ర ప్రసిద్ధమైన గ్రామము కాదు. ఈయన రచించిన గ్రంథం పేరు "కన్యకా పురాణము" అనే ఎనిమిది ఆశ్వాసముల పద్యకావ్యము. ఈ పురాణములో ఒక కథ ఉంది. ఈ కథ చారిత్రిక కథను పోలి ఉంటుంది. పెనుగొండలో కుసుమ శెట్టి అను ఒక కోమటి ఉంటాడు. అతనికి ఒక కుమార్తె ఉంటుంది. ఆమెను విష్ణువర్ధనుడు అను రాజు కామించి తన కివ్వ మంటాడు. తండ్రి అయిన శెట్టి అందుకు అంగీకరించడు. అందుకు కోపోద్రిక్తుడైన విష్ణువర్ధన మహారాజు ఆ కన్యను బలాత్కారము చేస్తాడు. శెట్టి , ఆతని కూతురు అగ్నిహోత్రములో పడి మృతులయినట్టు, వారితో పాటు 102 గోత్రముల వారు మృత్యు లయ్యారు. అప్పుడు కన్యక కోమట్ల లో ఎనుబది కుటుంబములు తూర్పునకును, నూరు కుటుంబాలవారు పడమటకును, ఇన్నూరు కుటుంబములు దక్షిణమునకును, నూట ముప్పది కుటుంబములు ఉత్తరమునకును పారిపోయారు. కన్యకా శాపము చేత విష్ణువర్ధనుని శిరస్సు ముక్కలై మరణించాడు. అతని కుమారుడైన రాజ నరేంద్రుడు వైశ్యులను శాంత పరచి కుసుమ శెట్టి కొడుకు అయిన విరూపాక్షునికి పదునెనిమిది పట్టణములకు అధికారిగా చేసి కోమట్లను శాంత పరిచాడు. మిగిలిన వారిని పెనుగొండలో ఉండమన్న ట్లు చెప్పబడింది.ఇప్పటికిని పెనుగొండ కోమట్లకు ముఖ్య పుణ్యస్థలం. ఎక్కడ కన్యకా పరమేశ్వరి ఆలయము నిర్మింపబడినా, ఆ దేవత వైశ్యులచే పూజలందుకోబడుతున్నది. గ్రంథకర్త అయిన భాస్కర పంతులనుబ్రాహ్మణుడు పెనుగొండ, కొండవీడు, రాజ మహేంద్ర వరం మొదలైన ప్రదేశములందుండీన కోమట్ల కు గురువయ్యాడు. కన్యకా పురాణం రచించి వైశ్యుల విషయమై కొన్ని కట్టుబాట్లను చేసి వాటిని ఆధారముగా 102 గోత్రముల వారిని లోబరుచుకున్నాడు. ఈ ఏర్పాటుకు కాదన్న వారిని కులభ్రష్టులుగా చేసి బహిష్కరించాడు. తనకు లోకువ అయిన వారికి పురోహితుడయ్యాడు.ఇదీ కన్యకా పరమేశ్వరి కథ నేటికిని ప్రాచుర్యంలో ఉన్నది. ఈ కవి గురించి నిశ్చయముగా తెలియకపోయినప్పటికీ ఇతడు 16వ శతాబ్దము ముందు వాడని అనిపించు చున్నది.ఈతని కన్యకా పురాణము నుండి రెండు పద్యములు: ఉ. అంతట నింకితజ్ఞు డగు నాకుసుమాఖ్యుడు నాదరంబున్/గాన్తను జూచి పల్కె ననుకంప దలిర్పగ నీ మనంబున్/జింత వహించి యిట్లనికి చెప్పుము నీకు మనో రథార్థముల్/సంతసమంద నిత్తును విచారము మానుము దైన్య మేటికిన్// ***. ****. *** *** చ. జలనిధి మేరదప్పిన నిశాకరబింబము త్రోవ దప్పినన్/బలువిడి ధాత్రి క్రుంగినను భాస్కరు డిట్లుదయింప కుండినన్/గులగిరి సంచలించినను గూర్మము భూమి భరింపకుండినన్/బలికిన బొంక నేరరు కృపా నిధులై తగు వైశ్యు లెప్పుడున్// ***. *****. ‌‌. **** ‌‌. *** ఈ పద్యములందు "కన్యకా పరమేశ్వరి" కావ్య చరిత్రలో వైశ్యుల నీతి నిజాయితీల గురించి వివరింపబడింది, ఈ కన్యకా పురాణము వ్రాసిన భాస్కర పంతులనుఆచార్యుడు తెలుగు సాహితీ చరిత్రలో శాశ్వతంగా నిలిచాడు.(54 విభాగము)-- బెహరా ఉమామహేశ్వరరావు సెల్ నెంబరు:9290061336
చిత్రం
రామాయణం‌ నుండి108 ప్రశ్నలు –జవాబులు!:----సుజాత.పి.వి.ఎల్.
చిత్రం
కాలములు - వర్తమాన కాలం - భూత కాలం - భవిష్యత్ కాలం - తద్ధర్మ కాలం వివరణను ఉపాధ్యాయులు కూకట్ల తిరుపతి ర్'ఇస్తారు వినండి. 
చిత్రం
భళిరే నైరా
చిత్రం