నరక చతుర్దశి: చీకటిపై వెలుగు విజయం;- సి.హెచ్.ప్రతాప్

 దీపావళి పండుగలో అత్యంత ఉత్సాహభరితమైన, చారిత్రక ప్రాధాన్యత కలిగిన రోజు నరక చతుర్దశి. ఇది అమావాస్యకు ముందు రోజు, అంటే ఆశ్వయుజ మాసంలోని కృష్ణ పక్ష చతుర్దశి నాడు వస్తుంది. ఈ రోజు చీకటిపై వెలుగు సాధించిన విజయాన్ని, దుష్టశక్తులపై దైవశక్తి సాధించిన పరాక్రమాన్ని ప్రపంచానికి చాటిచెబుతుంది.
నరక చతుర్దశి పండుగకు ముఖ్యమైన పురాణ కథనం ఒకటి ఉంది. అహంకారంతో, తన శక్తులతో లోకాలను పీడిస్తున్న నరకాసురుడు అనే రాక్షసుడిని, శ్రీకృష్ణుడు సత్యభామ (భూదేవి అవతారం) సహాయంతో ఈ రోజునే సంహరించాడు. నరకాసురుడి చెర నుంచి విముక్తి పొందిన 16 వేల మంది రాజకుమార్తెలు శ్రీకృష్ణుడికి ధన్యవాదాలు తెలిపారు. నరకాసురుడి మరణంతో, ప్రజలు తమ కష్టాలు తీరినందుకు సంతోషంతో దీపాలు వెలిగించి, పండుగ చేసుకున్నారు. అందుకే ఈ రోజును నరక విముక్తి దినం గా కూడా పిలుస్తారు.
ఈ రోజున సూర్యోదయానికి ముందే స్నానం చేయడం అత్యంత పవిత్రంగా భావిస్తారు. ఆ స్నానాన్ని 'అభ్యంజన స్నానం' అని అంటారు. నువ్వుల నూనెతో ఒంటికి మసాజ్ చేసుకుని, సుగంధ ద్రవ్యాలు కలిపిన గోరువెచ్చని నీటితో స్నానం చేయడం ఆచారం. ఈ అభ్యంజన స్నానాన్ని గంగానదిలో స్నానం చేసినంత పుణ్యంగా భావిస్తారు. ఇలా చేయడం వల్ల నరక భయం తొలగుతుందని, ఆరోగ్యకరమైన జీవితం లభిస్తుందని నమ్మకం. ఈ స్నానం చలికాలం ఆరంభంలో చర్మాన్ని పొడిబారకుండా, ఆరోగ్యంగా ఉంచడానికి దోహదపడే ఒక ఆయుర్వేద పద్ధతి కూడా.
నరక చతుర్దశి నాడు సాయంత్రం వేళ, ఇంటి బయట, గుమ్మాల వద్ద దీపాలను వెలిగించడం శుభప్రదం. ఈ దీపాలు చీకటిని, దుష్ట శక్తులను పారదోలి, ఇంట్లో శాంతి, శ్రేయస్సు వెల్లివిరియాలని కోరుకోవడానికి చిహ్నం. అనేక ప్రాంతాల్లో ఈ రోజున ప్రత్యేక పూజలు నిర్వహించి, పిండివంటలు తయారుచేసి, ఇరుగుపొరుగు వారికి పంచుకుంటారు.
నరక చతుర్దశి మనకు నేర్పే సందేశం స్పష్టం: జీవితంలో ఎంతటి కష్టాలు, చీకటి పరిస్థితులు వచ్చినా, అంతిమ విజయం ధర్మానిదే, మంచికే చెందుతుంది. ఈ పండుగ మనలోని చెడుపై పోరాడి, అంతర్గత శుద్ధిని సాధించాలని గుర్తు చేస్తుంది.